Instytut » Kronika

KRONIKA

W dniach 24–25 września 2021 r. w naszej Uczelni odbyła się IV Międzynarodowa Konferencja Naukowa z cyklu „Twierdze osiemnastowiecznej Europy”. Organizatorami były Instytut Historii Uniwersytetu Humanistyczno-Przyrodniczego im. Jana Długosza w Częstochowie i Polskie Towarzystwo Historyczne Oddział w Częstochowie.

Nagrodzona praca doktorska

Lipiec 2018 r. - w XI edycji Konkursu im. Władysława Pobóg-Malinowskiego na Najlepszy Debiut Historyczny Roku w Dziedzinie Historii Najnowszej, organizowanego przez Instytut Pamięci Narodowej oraz Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla Polskiej Akademii Nauk, w kategorii prac doktorskich wyróżnienie otrzymał dr Mariusz Kolmasiak, za pracę: Muzeum Józefa Piłsudskiego w Belwederze (1935-1939).

Dr Mariusz Kolmasiak jest absolwentem Instytutu Historii UJD. Pracę napisaną pod kierunkiem prof. dra hab. Tadeusza Dubickiego obronił 12 września 2017 roku.

Ostrowscy w Olsztynie

W dniach 3 - 4 grudnia 2012 r. odbywała się w Uniwersytecie Warmińsko-Mazurskim w Olsztynie konferencja naukowa zatytułowana Życie prywatne Polaków w XIX w. W konferencji uczestniczyło blisko czterdziestu badaczy z takich ośrodków jak: Warszawa, Łódź, Toruń, Gdańsk, Lublin, Poznań, Częstochowa i Olsztyn. Konferencja odbywała się na Wydziale Humanistycznym, w niedawno oddanym przepięknym gmachu, usytuowanym na wysokim wzniesieniu w dzielnicy Olsztyna - Kortowie. Delegacja Instytutu Historii z Częstochowy, w składzie dr dr Anna Czerniecka-Haberko, Karolina Studnicka-Marianczyk, Norbert Morawiec, obok referatów przywiozła bogatą, składającą się z blisko 300 fotografii wystawę, przygotowaną i opracowaną przez p. dr Karolinę Studnicka-Mariańczyk. Wystawa nosi tytuł Wśród starych fotografii Ostrowskich Korabitów z Maluszyna. Prezentacja wystawy rozpoczynała konferencję, a po wystawie oprowadzał prof. dr hab. Andrzej J. Zakrzewski. Prezentowane fotografie, pochodzące z Archiwum Potockich i Ostrowskich z Maluszyna, przechowywanego w Państwowym Archiwum w Łodzi, ukazujące świat dworski z drugiej połowy XIX i początków XX w., wzbudziły ogromne zainteresowanie uczestników konferencji.

Na Podhalu o św. Mikołaju

7 grudnia 2012 r., nazajutrz po święcie tego miłego nam wszystkim świętego, renifery przywiozły dr Barbarę Kowalską do Nowego Targu, gdzie wygłosiła ona prelekcję pt. Co wiemy o świętym Mikołaju?

Wykład zorganizowały Polskie Towarzystwo Historyczne Oddział w Nowym Targu i Towarzystwo Bursy Gimnazjalnej im. Jana Bednarskiego. Wystąpienie dr Kowalskiej było urozmaicone za pomocą prezentacji multimedialnej. Dr Kowalska omówiła rozwój legendy świętego i losy jego doczesnych szczątków.

Ocean dokumentów - otwarcie wystawy prezentującej archiwa Polonii w Australii, Nowej Zelandii i Oceanii

5 grudnia 2012 r. w sali wystawowej Wydziału Filologiczno-Historycznego AJD, nastąpiło otwarcie wystawy pt. "Ocean dokumentów. Archiwa Polonii w Australii, Nowej Zelandii i Oceanii". Autorką scenariusza wystawy jest Pani Dr Julia Dziwoki, adiunkt w Instytucie Historii, która latem przebywała na stażu w Australii badając archiwa tamtejszej Polonii. Projekt badań realizowany jest przy współpracy Ministerstwa Spraw Zagranicznych.

Wystawa prezentuje dzieje Polaków w tym odległym zakątku świata, działalność organizacji polonijnych i ich zchowane archiwalia. Wśród tych instytucji należy wymienić domy polskie, polskie instytuty historyczne działające w kilku miastach w Australii i Oceanii, a także insytucje religijne, przede wszystkim zakon chrystusowców - Towarzystwo Chrystusowe - prowadzący działalność duszpasterską wśród Polonii, także na antypodach.

Wojna domowa w Hiszpanii

Ukazała się książka dr. hab. Roberta Majznera, zastępcy dyrektora Instytutu Historii, pt. "Wojna domowa w Hiszpanii 1936-1939 w obserwacjach i analizach Oddziału II Sztabu Generalnego Wojska Polskiego".

Panu Dyrektorowi gratulujemy, a wszystkich zachęcamy do lektury!

Żołnierze i białogłowy

21 listopada 2012 r. Polskie Towarzystwo Historyczne Oddział w Częstochowie zorganizowało wykład prof. zw. dra hab. Tadeusza Srogosza pt. „Żołnierze i białogłowy w Rzeczypospolitej Obojga Narodów XVII wieku".

Prof. zw. dr hab. Tadeusz Srogosz, kierownik Zakładu Metodologii i Historii Historiografii oraz kierownik Studiów Doktoranckich jest badaczem historii Polski nowożytnej, zwłaszcza zaś warunków bytowych i zdrowotnych, dziejów administracji, dziejów wojskowości polskiej, a także historii nauki i metodologii historii. W swoim dorobku ma on około 150 publikacji, w tym książki: „Problemy sanitarno-zdrowotne w działalności administracji Rzeczypospolitej w okresie stanisławowskim" (1993), „Dżuma ujarzmiona? Walka z czarną śmiercią za Stanisława Augusta" (1997), „Pomoc weteranom, rannym i chorym na ziemiach polskich w latach 1806-1807" (2001), „Między biologiczną egzystencją człowieka w dziejach a historią nauki" (2003) i „Żołnierz swawolny. Z dziejów obyczajów armii koronnej w XVII wieku" (2010).

Wykład prof. Tadeusza Srogosza dotyczył będzie roli kobiet w życiu żołnierzy staropolskich, a właściwie wielu ról. Prawo wojskowe pozwalało na przebywanie w obozach wojskowych i na kwaterach żonom żołnierzy, dlatego niektórzy zawierali fikcyjne małżeństwa, ukrywając w ten sposób prostytutki, które były zwalczane przez hetmanów, zwłaszcza w obliczu nieprzyjaciela. W źródłach są liczne dowody na to, że żołnierze wozili z sobą kobiety, nie będąc z nimi w oficjalnym związku. Żołnierze odwiedzali domy uciechy (lupanary, bordele), korzystali też z miłości sprzedajnej w karczmach, szynkach etc. W XVII w. w Europie, zwłaszcza podczas wojny trzydziestoletniej kobietę, zwłaszcza plebejkę, traktowano często jak zdobycz wojenną, dlatego zdarzały się liczne gwałty. Jednakże w Rzeczypospolitej Obojga Narodów prawo wojskowe przewidywało za gwałt karę śmierci, dlatego ten rodzaj przestępstw zdarzał się rzadko.

Na wykład, jak zawsze, chociaż tym razem chyba tłumniej, przybyli historycy związani z naszym Instytutem: wykładowcy, doktoranci i studenci, ale także wielu miłośników historii z Częstochowy i okolic. Po wykładzie wywiązała się interesująca dyskusja.

Kontrwywiad II RP

W dn. 7 i 8 listopada 2012 r. prof. Tadeusz Dubicki i dr hab. Robert Majzner wzięli udział w konferencjinaukowej pt. "Kontrwywiad II RP (1914) 1918-1945 (1948)", w Centralnym Ośrodku Szkolenia Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego im. gen. dyw. Stefana Roweckiego "Grota" w Emowie k. Warszawy. Dr hab. Robert Majzner wygłosił referat: "Zadania kontrwywiadowcze w służbie attaches wojskowych 1918-1939. Zarys problematyki", natomiast Prof. Tadeusz Dubicki: "Samodzielny Referat Techniczny Oddziału II SG. Organizacja i personalia".

Wyprawa Napoleona na Moskwę

W związku z rocznicą 200-lecia wyprawy Napoleona na Moskwę 17 października 2012 roku w Krakowie odbyła się konferencja naukowa „Europa napoleońska i wojna 1812 roku", zorganizowana przez Instytut Historii Uniwersytetu Jagiellońskiego oraz Konsulat Generalny Francji i Instytut Francuski. Wydarzenie to uświetnił swoją osobą były Prezydent Francji Valéry Giscard d'Estaing, który z rąk Rektora Uniwersytetu Jagiellońskiego odebrał medal „Plus ratio quam vis". Prezydent wygłosił też wykład inauguracyjny otwierający obrady.

W konferencji udział wziął dr Maciej Trąbski, który wygłosił referat „Wojna 1812 roku w świetle rozkazów i wspomnień generała Dominika Dziewanowskiego".

Instytut Historii wraz z Zespołem Badawczym Europejskiego Prawa Prywatnego i Porównawczego zorganizował 3 października 2012 r. wykład monograficzny prof. dra Wernera Benecke (Europejski Uniwersytet Viadrina) pt. „Ślady Prus, Saksonii i Rzeszy w historycznym obrazie Warszawy".